“Sos contos de Bacchisereddha: Bacchisereddha in pizzinnìa”, de Luciano Carta

Bacchisereddha in pizzinnìa (1. continua). Cun custu contu s’istoricu LUCIANO CARTA incomintzat a iscriere cun nois, donnia sabodo. Dhi donaus gratzias.

1.

Bacchisereddha in pizzinnìa (1. continua)
In su ’45 Bacchisereddha teniat guasi 6 annos. B’at una fotografia inue est cun sos frades pius mannittos. Issu est cun d’unu risigheddhu de ispantu, cuntentu ca si fit postu in posa, bestìdu cun d’una camiseddha a quadrettos e sos carzoneddhos curzos male sestados, largos in sas cossitteddhas e fattos de pannu russu. In pes una pazza ’e sandaleddhos male conzos e in manos una morosculeddha. Pariat issu unu fauneddhu appenas bessidu dae su buscu, areste e cuntentu che pasca.
Sos ammentos suos de pizzinnìa cominzant dae s’annu primma chi andheret a iscola. Fit naschidu in zennarzu e a iscola fit andhadu in su mese de santuaini de su barantasese, chi teniat guasi sett’annos. Ma già dae candho teniat chimb’annos at cominzadu a toccare cun manu sa vida e a contribuire a sa famillia.
Su primmu impignu est istadu de andhare a abbare a s’iscra. Su frade pius mannittu fit Tonino, ma in domo e in su ’ighinadu li naraiant Troddhello.
Fit in istiu e s’abba in su riu ’e Badu fit paga. Po poder abbare s’iscra, cun su pisu, sas tramattas, sas melinzanas, si trigu moriscu, bisonzaiat de andhare intro ’e notte, primma chi ’esserat su sole.
Unu manzanu su fradigheddhu ndhe l’at ischidadu a inzottu a ora ’e sas tres de manzanu. Bacchisereddha si ndh’est pesadu, ma non si rezziat in pe’ dae su sonnu. Tandho Troddhello si l’at postu a pe’ in coddhu e goi o gai che sunt arrivados a s’iscra, in Badu, chi non fit meda distante. Su frade est andhadu a su riu a ch’intrare s’abba: su puntu inue cominzaiat sa leada fit assumancu a chentu metros, si non piusu. Bacchisereddha fit sempre zilimbeccandhe, pius drommidu che ischìdu, e candho Troddhello est torradu l’at appidu drommìdu cun sa faccia in subra sos brazzittos, sezzidu a palas a su muru. Ndhe l’at ischidadu de malu battu e a manu tenta, colàndheche in su puntu giustu po no appeittare sos surcos, che l’at arrumbadu a una traesseddha, arta unu metro e dae cue depiat abbaidare sos concàles de sos surcos candho s’abba che fit lòmpida.
Fit ancora troppu iscuru e non si bidiat candho s’abba ch’arrivaiat a su concale. Tandho s’est postu ingruzzinadu e che poniat sa farrancheddha in su surcu, gai candho s’abba arrivaiat, l’intendhiat cun sos poddhiges e subitu abboghinaiat a su frade: “Lompidu! Cambia a s’atteru surcu!”. Manu a manu fit cominzandhe a abbrèschere e a fagher die e tandho nessi si bidiat candho s’abba ch’arrivaiat a sos concales. Bacchisereddha no aiat bidu mai s’abbrèschida edd’est adduradu ispantadu de tanta bellesa. Si riu faghiat su caminu suo in d’un’addhe in bassu e, in sa parte ’e subra, su sole brillaiat in sas fozas de sa ’ide de sas binzas prenas de saùrra, in sos palas de sas mattas de figumorisca, in sas fozas de sas olias, allumandhe a bell’a bellu sa parte bassa de s’addhe. Su chelu in artu fit totu lìeru e si bidiant sos puzones bolandhe, frimmandhesi cun sas alas abbertas in s’aera, in artu in artu. Deppiant essere untùrzos o astòres. In s’iscra su sole faghiat brillare onzi cosa: sas melinzanas pariant lampadinas e luminarias. In sos surcos de trigumoriscu su sole, ferindhe a sas pannugras cun sa corza groga e-i sos zuffos in colore ’e oro chi pariant coas de caddhittos arestes, los faghiat lùghere comente chi esserent prata e oro. In terra, inue b’aiat erba cun sa saùrra o zuncu femina, sa lughe pariat chi fetterat bessire ischintiddhas dae sas guttas chi falaiant dae sas fozzas birdes e dae sos filos de su zuncu. Pariant lambrigas durches de cuntentesa. In sos filos de su pisu e in sas raigras bolaiant e si frimmaiant farfallas de onzi colore e libellulas: cussas cun sas alas nieddhas e su corpus istrìzile cun sa conchigheddha nieddhuda fint sos carabinèris; cussas cun sas alighedhas doppias e su corpus pius russittu birde e sos ogros colorados in fora fint sos polizzottos. Finidu de abbàre, si sunt frimmados a si leare su sole in su riu, boddindhe mura dae sas mattas de ruo, cun s’abba chi pariat cantandhe a mesa ’oghe falàndheche in sas roccas. In sas mattas si bidiat carchi tilibrìu o carchi pisinètte sartiandhe da unu rampu a s’atteru e in s’abba sos girinos non che la finiant de istare mòlia mòlia. Affacc’a su pozu e in sos oros de su riu s’ant boddhidu unu pagu de durgusa e de cacaracasu chi s’ant ispuligadu po los manigare. S’aiant puru prenu sas burzaccheddhas de pruna, de tegadia e de pisùlu e pigàndheche a Mercante si che los ant manigados cun meda gustu. Troddhello s’aiat irrabbinàdu unu rampu longu de fenàile, l’aiat fattu su nodu currentile e andhaiat a cazza de zilighertas.
A sa poesia, dae cussa ’orta, est sighida sa prosa. Po Bacchisereddha sunt cominzados sos turmentos de su pizzinnu minore giai fattu a mannu. Medas cosas chi deppiant fagher sos mannos las deppiant faghere sos minores, ca su bisonzu fit troppu e onzunu deppiat fagher sa parte sua. Sa mama lu poniat a tentare sas sorres minores, a banzigare po che fagher drommire sa chi fit ancora criatura o puru a las ammudare candho fint prantinosas; andhaiat onzi die a battire s’abba a coddhu cun d’una brocchitta dae sa funtana; andhaiat cun su frade a fagher iscobìles de attentu sa die de sa cotta e po coghere su pane ammoddhigàdu torraiant a s’iscra a battire fozas de canna d’india.
E non fit ancora su tempus de andhare a iscola. (1. Continua).

 

Condividi su:

    Comments are closed.